Recycleren voor gevorderden

Leestijd 3-4 minuten

Het is weer zomer en traditiegetrouw overspoelt Hollywood de bioscoopzalen met blockbusters à volonté. Ook al zijn de kritieken niet mals, vaste klant Michael Bay scoort dit jaar weer een internationale kaskraker met zijn ondertussen vijfde film over de Transformers. Publiek tevreden, regisseur tevreden en studio tevreden. Wat zouden we echter graag aanwezig geweest zijn bij de pitch van ‘Transformers 5’: “Ah beste Michael, vertel eens, wat heb je voor ons deze keer in petto naast slow motions van de Amerikaanse vlag, knappe vrouwen en hier en daar een zonsondergang?” – “Goh, wat dachten jullie van enkele Transformers bij Koning Arthur? En misschien ook Hitler ergens vermelden? Too much?” Inderdaad, too much Michael, maar de brave man probeert ten minste nog om origineel uit de hoek te komen met zijn verhaal en dat kan jammer genoeg niet van al zijn collega’s gezegd worden. Uiteraard is er weinig origineels aan een franchise als Transformers en zijn de vele dollars de enige bestaansreden van Bay’s cinefiele orgasmes, maar het is opvallend hoe Hollywood recent precies een versnelling hoger is geschakeld in zijn streven naar financieel risicoloze films.

Om zich in te dekken tegen een flop en om toch minstens de hoge productiekosten terug te winnen, vertrouwt de filmindustrie al decennialang op zogenaamde pre-sold properties. Verhalen die hun populariteit al eerder bewezen hebben en dus een zekere garantie op succes inhouden. Deze beproefde strategie van artistieke imitatie – of ‘vakkundig recycleren’ in de volksmond – komt in verschillende gedaantes. Enerzijds heb je de sequels, prequels, midquels, franchises, … met andere woorden, films als narratieve extensie van een origineel verhaal. Aan de andere kant van het spectrum vinden we de remake en de verschillende vormen van adaptatie terug waarbij een bestaand verhaal simpelweg opnieuw verteld wordt, al dan niet in een ander medium. In de afgelopen jaren leverde Hollywood echter verschillende films af die een perfect huwelijk lijken te zijn van beide vormen. Paradepaardjes in deze Champions League qua recycleren zijn zonder twijfel ‘Star Wars: The Force Awakens’ en ‘Alien: Covenant’. Terwijl beide vormelijk een nieuwe, originele episode in een bredere filmreeks zijn, neigen ze inhoudelijk naar de betere remake. Een plot die schaamteloos geleend wordt van het bejubelde origineel, nieuwe hoofdpersonages die klonen zijn van geliefde karakters en voldoende easter eggs om zelfs de grootste kenners van het genre uren zoet te houden. J.J. Abrams, de regisseur van Star Wars 7, noemde het nog een open doekje naar de fans toe die na jaren wachten en na een overbodige trilogie van ontgoochelende prequels snakten naar wat Star Wars magie, Chewie en een Millennium Falcon. Meer dan Abrams, teerde sir Scott voor zijn ‘Alien: Covenant’ dan weer op nostalgie om de fans terug te verzoenen met de Alien-franchise na het wat lauw ontvangen ‘Prometheus’. Kwestie van die twee extra geplande vervolgen niet in het gedrang te laten komen en ongetwijfeld om toch nog wat te kunnen bijverdienen bij het maandelijkse pensioentje.

Voorlopig lijkt het een gouden ingreep te zijn van Hollywood, maar vraag is hoe vaak je dit nummertje kan blijven opvoeren? Het evenwicht tussen imitatie en inspiratie, tussen wat nieuw is en wat vertrouwd is immers een broos gegeven maar een snelle blik op de releaseschema’s voor de komende jaren leert ons dat de filmstudio’s koppig op de ingeslagen weg verder gaan. Blijft de vraag of het publiek zal volgen? Na de release van ‘SW: The Force Awakens’ hoorde je namelijk al snel dat vele fans hoopten dat de volgende episode geen narratieve redo wordt van ‘The Empire Strikes Back’ of het zou inderdaad wel eens de laatste Jedi kunnen worden. Tenzij Michael Bay nog een pitch voor Transformers 6 zoekt?

Geschreven door Stijn Joye